Uniwersytet Zielonogórski jest młodą uczelnią, która dynamicznie się rozwija. Warto wspomnieć, że tradycje akademickie Winnego Grodu sięgają 1965 roku, kiedy rozpoczęła swą działalność Wyższa Szkoła Inżynierska, przekształcona później w Politechnikę Zielonogórską. Natomiast w 1971 r. powstała Wyższa Szkoła Nauczycielska, która w 1973 r. stała się Wyższą Szkołą Pedagogiczną i przyjęła imię prof. Tadeusza Kotarbińskiego. Uniwersytet Zielonogórski powstał 1 września 2001 r. z połączenia PZ z WSP. Jest największą państwową uczelnią w województwie lubuskim.

Dnia 1 września 2017 r. Uniwersytet Zielonogórski i Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Sulechowie połączyły się w jedną uczelnię – Uniwersytet Zielonogórski. Na UZ powstał 13. Wydział Zamiejscowy w Sulechowie Uniwersytetu Zielonogórskiego.

Na poszczególnych Wydziałach studenci mają możliwość kształcenia się na 60 kierunkach, w ponad stu specjalnościach, w dziedzinach: humanistycznych, społecznych, ekonomicznych, przyrodniczych, ścisłych i technicznych, a nawet artystycznych. Uniwersytet Zielonogórski znajduje się w elitarnej grupie uniwersytetów klasycznych, tak zwanych bezprzymiotnikowych.

Uczelnia posiada prawo do nadawania stopnia naukowego doktora habilitowanego w 7 specjalnościach oraz do nadawania stopnia naukowego doktora w 19 specjalnościach. Na 8 wydziałach (w 17. dyscyplinach) prowadzone są stacjonarne studia doktoranckie